Beste lezer,
Regelmatig krijg ik de vraag hoe het zit met ja zeggen tegen het leven, wanneer je voelt dat iets ongezond is voor je. Bijvoorbeeld wanneer je in een situatie of relatie voelt dat bepaald gedrag van de ander je niet dient en wanneer iemand over je grenzen gaat. Hoe zit het met daar ja tegen zeggen?
De diepste ja
Allereerst is het belangrijk dat het helder is over welke ja ik het heb, wanneer ik het over het ja-gevoel heb. Deze gaat namelijk over de diepste ja van het leven, die er ook is wanneer je in praktische zin ergens nee tegen zegt. Het is de ja van bewustzijn die alles aanvaart en onvoorwaardelijk is. Hiermee uitlijnen zorgt ervoor dat die onvoorwaardelijkheid ook steeds meer tot uitdrukking komt in je levensomstandigheden. Een belangrijk onderdeel daarvan is dat je grenzen stelt en nee zegt tegen wat voor jou niet (meer) klopt.
Wanneer je bijvoorbeeld in een omgeving verkeert waar er over je grenzen wordt gegaan en waar voorwaardelijkheid en vijandigheid aan de orde van de dag zijn, dan geeft dit je zeer waarschijnlijk een nee-gevoel. En dat is gezond. Het is immers niet in lijn met de liefde van je hart en wat je voelt dat er in potentie mogelijk is. De kans is groot dat je deze omgeving hebt gecreëerd vanuit oude patronen en overtuigingen in jezelf, en waarvan je nu voelt dat ze je niet meer dienen. Een ja-gevoel volgen ziet er aan de buitenkant dus soms uit als gehoor geven aan een heel duidelijke NEE! Sterker nog, soms openbaart een ja-gevoel zich pas, wanneer je eerst luistert en gehoor geeft aan een nee-gevoel.
Gebruik nee
om in Ja te verblijven.
Een nee-gevoel
Om een ja-gevoel te volgen is het voelen van, luisteren naar en gehoor geven aan een nee-gevoel dus heel belangrijk. En daarvoor is lichaamsbewustzijn essentieel, omdat de nee voelbaar is in je lichaam. Bijvoorbeeld als een zacht aanspannen van spieren of een veranderde ademhaling. Wanneer je over deze grens heengaat en niet luistert naar het nee-gevoel, dan zal je lichaam op den duur klachten geven. Milde klachten zoals keelpijn, hoofdpijn of spierpijn. Als je echter lang over je grenzen gaat dan kan het ook in de vorm van ernstigere klachten zijn zoals een burn-out. Dus breng je aandacht gedurende de dag in je lichaam. Wat voel je daar? Wat vertelt je lichaam je?
Een nee-gevoel als poort
Belangrijk om vervolgens te onderzoeken is of een nee-gevoel voortkomt uit een ongezond en ondermijnend patroon in jezelf, of dat het een gezonde grens aangeeft.
(Foto uit mijn boek: Het ja-gevoel)
Hoewel het in beide gevallen belangrijk is om de grens te respecteren is het in het eerste geval ook belangrijk om de onderliggende overtuiging te ontdekken en onthaken. Zodat het niet meer leidend is. Door een nee-gevoel aan te nemen als uitnodiging tot zelfonderzoek, zal je merken dat de nee’s je helpen om te helen wat nog innerlijk verdeeld is. En kan het zomaar gebeuren dat de nee een ja wordt, als dat ‘de bedoeling is’. Ik heb bijvoorbeeld in het verleden nee gezegd tegen interviews of podcasts, omdat ik voelde dat ik er nog niet aan toe was. En dus respecteerde ik de nee die ik voelde als grens, onderzocht wat ik er nog over geloofde, en vertrouwde op de levensstroom. Inmiddels voel ik soms een blije ja wanneer ik uitgenodigd wordt voor een interview. Het klopt steeds voor dat moment. Je hoeft alleen maar nu te zijn en wat er nu is te leven. Er hoeft niets geforceerd te worden. Het ene is niet beter dan het andere. Ook niet wanneer er nog een oud patroon mee verbonden is. Ook daar is vrede in te vinden.
Wat nu als het lijkt alsof je geen keuze hebt?
Soms lijkt het alsof je geen keuze hebt om een grens te stellen. Omdat het je bijvoorbeeld je baan kan kosten, of anderszins teveel kost. Mijn ervaring is dat het enige wat dan nodig is, is om innerlijk werk te doen. Zelfonderzoek toe te passen.
Soms kun je een situatie niet veranderen. Je kunt echter wel je innerlijke houding met betrekking tot die situatie veranderen. En het bijzondere is dat zodra je in jezelf uit de tralies van automatische reactiepatronen stapt, dit effect heeft op de situatie. Van het vastzitten in de dramadriehoek van slachtoffer, dader en aanklagerrollen, beland je in de weidsheid en potentie van de is-heid van het leven. Wonderen blijken daar mogelijk.
Vertrouw je op de ja en nee?
Soms voel je ergens een ja of een nee bij, maar kun je dit niet beargumenteren. Bijvoorbeeld; na jaren mindfulness trainingen te hebben gegeven, voelde ik er geen ja meer bij. Waarom? Geen idee. Ik voelde überhaupt in die jaren bij bijna alle doe-dingen een nee-gevoel. De levensstroom voerde me naar verstilling. Daar lag een dikke, heerlijke en zalige ja. En de lessen die ik kreeg gingen over daarop durven vertrouwen. Het waren jaren die ik de woestijnfase van spiritueel ontwaken noem. Het waren geen gemakkelijke jaren, maar dat lag niet aan de situatie. Dat het niet gemakkelijk was had met angst te maken om blijvend alle schijnzekerheden los te laten. Want om bij het voorbeeld te blijven: ‘Waarom voel ik nou toch geen ja bij het geven van mindfulness trainingen!? Het is toch hartstikke fijn om te doen en het ligt toch ook helemaal in lijn met het ja-gevoel?! En ik kan er een inkomen mee verdienen. Arghh waarom voel ik daar nou toch geen ja bij?’ Nu achteraf ben ik zo blij dat ik op de ja en op de nee bleef koersen, ondanks het wantrouwen en de angst. En dat ik iedere keer wanneer wantrouwen me mee kopje onder sleurde, ik de Vragen naar Vrijheid onderzocht. De stilte was precies waar mijn lessen lagen.
Herken je het, dat je ergens een nee-gevoel bij hebt en dat je hoofd duizend redenen aanvoert waarom het onverstandig is om ernaar te luisteren? Want wat blijft er over wanneer je naar je nee-gevoel gaat luisteren? Blijft er dan wel wat over?
De intelligentie van het universum
De intelligentie van het universum toont zich aan je via het ja- en nee-gevoel in jezelf. Deze zijn afgestemd op de levensstroom, welke intelligentie en liefde in beweging zijn. Wanneer je erop koerst als op een kompas, dan leidt het je naar de diepste Ja van het leven om dat te belichamen. Het legt je bezieling en ‘bedoeling’ bloot en voert je van opgaan in ‘doen’ naar ‘zijn’. Hier passen geen kant en klare recepten bij en er is geen routekaart. Ieder heeft zijn unieke levenspad te gaan. Wat het ene moment juist voelt, kan het volgende moment weer anders zijn. En wat voor de ene persoon een ja-gevoel geeft, geeft voor de andere persoon wellicht een nee-gevoel. Hoe dan ook zal het precies bij jou en je omgeving passen en je steeds veilig langs afgronden, dalen en hoogten leiden. Problemen ontstaan juist wanneer je op het ego-denken koerst, omdat je daarmee dwars tegen de levensstroom in kunt gaan. Wanneer je bedenkt dat het overgrote deel van de mensheid daar nog op koerst, dan realiseer je ook hoe belangrijk het is om te leren je eigen pad te gaan. Deze kreeg ik laatst van een collega en vind ik hier zo mooi bij aansluiten:
If the path before you is clear,
you’re probably on someone else’s– Joseph Cambell
Liefs,
Linda